Zittend op het terras van het restaurant midden in het Liesbosch heb je uitzicht op dit prachtige beeld terwijl je geniet van de rust en de natuur.
Omschrijving: figuratief beeld van 2 personen
Hoogte: ca. 70 cm
Eigendom: Restaurant de Boswachter
Materiaal: brons
Locatie: Nieuwe Dreef 4 Liesbosch, N51 34.972 E4 41.794
Het kunstwerk heeft een lange weg afgelegd. Zo heeft het al Nijmegen, de wijk Zandberg en Brabantpark aangedaan. In 2012 heeft de gemeente Breda een aanvraag voor een vergunning ingediend om de stoel op het Nonneveld te plaatsen.
Peter Elbertse van het Platform Ginnekenweg Noord vond het een blamage voor kunstenaar Van Kimmenade. Elbertse vond dat het kunstwerk meer verdiende. Hij zag hij het werk liever terechtkomen in de Parkstraat bij het Wilhelminapark, waar het deel zou uitmaken van een kunstroute. Daar zou het oorspronkelijk een plekje krijgen. Maar de bewoners van het Wilhelminapark zagen het liever gaan dan komen. Uiteindelijk gaf dat de doorslag en kwam het kunstwerk er niet.
Een aantal jaren geleden stond er al een kunstwerk van de kunstenaar in de Willem Merkxtuin aan de Sint Annastraat. Dat ging kapot, waarop Van Kimmenade voorstelde om een ander kunstwerk aan de stad te schenken. De bewoners van het Chassépark stemden wel in met de plaatsing van het beeld.
Naam: Siamese stoel
Omschrijving: sculptuur van 2 aan elkaar gemaakte stoelen
Kunstenaar: Thijs van Kimmenade – RKD
Hoogte: ca. 3,5 meter
Jaar: 8 mei 2012
Materiaal: staal
Locatie: Chassépark N51 35.091 E4 46.970
Deze reliëfsteen bevindt zich naast de ingang het restaurant. Christelijke afbeelding van moeder Maria en kind Jezus (naar alle waarschijnlijkheid).
Omschrijving: reliëfsteen van moeder en kind
Inscriptie: “FIDES”
Hoogte: 1,4 m
Materiaal: steen
Locatie: Restaurant Barlucca, Van Coothplein 24
Dit kunstwerk staat in de binnenhal van het appartementencomplex dat de naam “Wintertuin” draagt. Geen verdere gegevens.
Omschrijving: abstract
Hoogte: ca. 70 cm
Jaar: 1998
Materiaal: brons
Locatie: Wintertuin, Chassépark N51 34.985 E4 46.771
(Oneerbiedig) Ook wel gegolfde stoeprand genoemd.
De gemeente nodigde eind 2003 Brabantse kunstenaars uit een ontwerp in te dienen voor een kunstwerk. Uit de ontwerpen die daarna werden ingestuurd, selecteerde de gemeentelijke commissie Beeldende Kunst vijf ontwerpen, die door de kunstenaars verder zijn uitgewerkt.
Behalve het toen bekroonde kunstwerk ‘Kalypso’ van Iris Bouwmeester werden nog vier kunstwerken genomineerd. Ook die werden voorgelegd aan de inwoners van Breda en maakten kans om op het Van Coothplein te worden vereeuwigd. De ontwerpen waren: ‘Crossing’ van Anna Thalia Benus; ‘Panta Rei’ van Dorothé Jehoel en Jos Willems; ‘Monument van de achtergelaten tas’ van Simon Kentgens en ‘Stadsgeheimen’ van Maarten en Olav Koreman. Uit de 1000 inzendingen stemden 287 inwoners van Breda voor Kalypso van Iris Bouwmeester. Inwoners van Breda hebben daarmee zelf bepaald dat dit kunststuk in het hartje van Breda moest komen te staan.
Naam: Kalypso
Omschrijving: gekrulde bronzen ring
Kunstenares: Iris Bouwmeester – RKD
Kosten: 80.000 euro
Hoogte: ca. 1,15 meter
Doorsnede: ca. 8 meter
Jaar: juni 2005
Materiaal: brons
Locatie: Van Coothplein 18 N51 34.988 E4 46.621
Vanaf 1953 werd de ingang van het begijnhof afgesloten door een eenvoudige houten poort, nadat in 1952 het 19e eeuwse poortgebouw werd gesloopt.
Ter gelegenheid van het 700-jarig bestaan van het begijnhof in 1967 werd dit Mariabeeld aangebracht tegen de buitenmuur aan de Catharinastraat.
In 1980 werd deze poort weer vervangen door het huidige poortgebouw. Hierbij werd het Mariabeeld verplaatst naar de muur van de pastorie naast de kerk.
Een madonna (samentrekking van Ital. mia donna = mijn vrouwe) is in de kunst en in de religie een afbeelding van Maria. Vaak wordt Maria daarbij uitgebeeld met het (meestal naakte) kind Jezus op haar schoot of in haar armen.
Madonna’s komen veel voor in iconen en andere vormen van schilderkunst. Er bestaan ontelbaar veel beelden, bijvoorbeeld uit de romaanse tijd, de gotiek en de renaissance, waarin dit thema uitgewerkt wordt.
Maria – de moeder van Jezus – wordt beschouwd als de belangrijkste heilige.
Maria staande op een maansikkel, houdt haar handen in de orantehouding. De orantehouding is een christelijke gebedshouding waarbij men de armen symmetrisch uitstrekt en de geopende handen opheft tot op oor hoogte, terwijl men de ellebogen dicht bij de romp van het lichaam houdt. Deze gebedshouding werd veelvuldig in de vroegchristelijke kunst afgebeeld en wordt ook vandaag gebruikt, zowel door priesters als door leken.
De maansikkel is het klassieke symbool van kuisheid. De slang is het symbool van het kwaad, de appel in de bek van de slang verwijst naar de zondeval. Maria vertrapt de kop van een slang, de overwinning van de zonde. De beeltenis is grotendeels gebaseerd op de Openbaring van Johannes, waar staat: “Er verscheen een groot teken aan de hemel: een vrouw, bekleed met de zon, de maan onder haar voeten” (Openb. 12, 1) en het verhaal op van de zondeval uit Genesis, waar God tegen de slang zegt: “Vijandschap sticht ik tussen u en de vrouw, tussen uw kroost en het hare. Het zal uw kop bedreigen, en gij zijn hiel” (Gen. 3, 15).
De wassenaar (maansikkel) is ook een veel gebruikt heraldisch symbool en een belangrijk symbool van de islam. Het staat ook op de vlag van Turkije. In West-Europa komt het symbool vaak terug in wapenschilden van plaatsen met een verleden in de Kruistochten, zoals Dokkum, Wassenaar en Oosterhout.
Het beeld is van chamotteklei gemaakt waardoor het werk een prachtige zachtgele gouden gloed heeft, maar ook bijzonder kwetsbaar is.
Naam: Maria op de maansikkel / Madonna
Omschrijving: beeld van Madonna
Kunstenaar: Lou Manche – RKD
Materiaal: chamotteklei
Hoogte: 2, 05 meter
Jaar: 1967
Locatie: op de uitbouw van de pastorie op het Begijnhof
Het Florijncollege is gehuisvest in het voormalige Sint-Ignatiusziekenhuis uit 1923. Na de verhuizing van het monumentale ziekenhuis in 1991 werd het gebouw verbouwd en gerenoveerd door de bouwcombinatie De Baronie Heijmans en Wilma. Alleen de voorbouw van het voormalige Ignatius Ziekenhuis is bewaard gebleven. Het betrof drie vierkante paviljoens met daartussen lagere vleugels. Het middenpaviljoen is neobarok. Het middenpaviljoen ademt nog steeds een ziekenhuissfeer.
Dit kunstvoorwerp is na de oplevering geschonken door de bouwcombinatie.
Omschrijving: beeld van balletdanseresje
Hoogte: ca. 50 cm
Jaar: 1996
Materiaal: brons
Locatie: Florijncollege, entree, Wilheminasingel 33 N51 35.423 E4 47.359
Deze driehoek lijkt afhankelijk van de invalshoek gesloten, maar zoals op de foto zichtbaar is de driehoek toch echt open op een hoekpunt. Kunstenaar Cyril Lixenberg gebruikt vaak de geometrische basisfiguren driehoek, cirkel en vierkant in zijn oeuvre. Bij de opening van buurthuis de Poelewei werd het kunstwerk onthuld en werd het symboliek toegelicht. Lixenberg maakte het werk als teken van openheid naar de hele wijk. De open zijde van de gekantelde en deels uitgevouwen driehoek moet die openheid symboliseren. De vorm als contrast creëert evenwicht, spanning, ruimte en nieuwe waarden van continuïteit. De ideeën die in een object zitten, worden onderling verbonden en daarmee deel van het geheel.
Lixenberg snijdt zijn vormen uit plat staal en begint vervolgens te vouwen. Zijn werkwijze is het best te vergelijken met die van een Origami-kunstenaar, maar anders dan bij de Japanse vouwkunst werkt hij met staal in plaats van met papier. Lixenberg ontkent de hardheid van het materiaal. Hij doet alsof het met het grootste gemak naar zijn hand is te zetten. Ook de kleur draagt bij aan het vervreemdingseffect dat deze Driehoek oproept. Het heldere blauw is als de kleur van de lucht of water. Alsof een stukje van de aarde is uitgewist. Het accent komt daardoor meer te liggen op de vorm eromheen: de tegenvorm. Evenals de Driehoek zelf wijzigt die als het gezichtspunt wijzigt.
Naam: Driehoek
Omschrijving: gelijkbenige driehoeks figuur
Kunstenaar: Cyril Lixenberg – RKD
Afmeting (hxbxd): 200 x 250 x 250 cm
Jaar: 1988
Materiaal: ijzer
Locatie: t.o. Monseigneur de Vetstraat 2
Meteen na de bevrijding van WOII kwamen in Nederland de eerste aanzetten tot de oprichting van oorlogsmonumenten van de grond, waarvoor veelal de ideeën reeds tijdens de bezetting waren gevormd. In augustus 1945 werd onder voorzitterschap van de burgemeester het comité ‘Breda eert zijn gevallen’ opgericht, met het doel gelden bijeen te krijgen voor de oprichting van een oorlogsmonument. Het comité begeleidde gelijktijdig twee projecten: een project voor de Bredase gevallenen en een monument voor de Poolse bevrijders. De opdracht voor een Pools monument dateerde al van voor de oprichting van het comité. Het gemeentebestuur had in begin 1945 reeds kunstenaar Niel Steenbergen deze eer gegund. Steenbergen werkte echter niet snel genoeg naar de zin van de burgemeester, hoewel de kunstenaar daar wel zijn redenen voor had. Na de oorlog was moeilijk voldoende geschikt materiaal te verkrijgen. Op 20 april 1945 ging B&W akkoord met het ontwerp en de plaatsing op de hoek van de Poolseweg en de Eggestraat. De onthulling werd gepland op 29 oktober 1945. Opnieuw gooiden oorlogsomstandigheden roet in het eten. Steenbergen werd als reserve-officier opgeroepen ter recuperatie van kunstwerken in Duitsland. Hij stelde voor dat een nieuwe kunstenaar in de arm werd genomen. Bon Ingen Housz, oud-docent aan de Haagse kunstacademie, kreeg in oktober 1947 de opdracht voor een honorarium van 3000 gulden, dat later tot 4000 gulden verhoogd werd. Intussen was de discussie over de plaats van het monument op gang gekomen, mede door de plaatsing van de Poolse Tank in het Wilhelminapark. Een alternatieve plaatsing op de hoek Paul Windhausenweg-Koninginnestraat werd door de gemeente in mei 1946 afgewezen vanwege de hoge kosten, die de verplaatsing van een transformatorhuisje met zich meebracht. In de loop van 1947 werd besloten het monument in het Wilhelminapark te plaatsen, de huidige plaats. Ondertussen waren de kosten door de vertraging en het nieuwe ontwerp flink opgelopen. Een oplossing werd gezocht door de in 1947 ingestelde Nationale Monumenten Commissie te benaderen. Deze commissie moest moet geld inzamelen om een aantal oorlogsmonumenten te financieren, die als nationaal monument konden gelden. De burgemeester van Breda ondernam in september 1947 een poging ook het Poolse monument een dergelijke kwalificatie te laten krijgen. De Nationale Monumenten Commissie honoreerde het Bredase verzoek en schonk 25.000 gulden. Nu was er zelfs geld over, dat ten goede zou komen aan het tweede oorlogsmonument. In april 1949 ging het comité akkoord met het ontwerp van Ingen Housz en na goedkeuring van door het Ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen in oktober 1949. Er stond niets meer in de weg voor de onthulling tijdens de viering van het eerste lustrum van de bevrijding. Dit geschiedde op 29 oktober 1949 door burgemeester Claudius Prinsen in het bijzijn van generaal Maczek.
Het Pools monument in Breda is een natuurstenen obelisk, bekroond met een uit brons vervaardigde adelaar die in een hevig gevecht verstrengeld is met een andere bronzen adelaar en deze weet te onderwerpen. Het gevecht vindt plaats op een bronzen wereldbol. Op de zuil is het wapenschild van Polen aangebracht.
De twee adelaars op het monument staan voor Polen en Duitsland. Beide landen hebben een gestileerde adelaar in hun wapenschild. De bovenste adelaar (Polen) onderwerpt de onderste adelaar (Duitsland). Dit verwijst naar de grote rol die de Poolse militairen speelden bij de bevrijding van Breda. Het gevecht vindt plaats op een wereldbol, die verwijst naar de schaal van de Tweede Wereldoorlog.
Onderin de sokkel is gegraveerd:
DANK AAN ONZE POOLSE BEVRIJDERS 29 OCTOBER 1944.
Schuin tegenover het monument staat de Duitse tank (Panther D-Tank), die eveneens een oorlogsmonument is.
Breda heeft in totaal 17 oorlogsmonumenten.
Poolse herdenkingsmonumenten komen veel voor in Breda (8x). Ze zijn te zien:
– bij het herdenkingsmonument op de Claudius Prinsenlaan
– in het Maria kapelletje, Laan van Mertersem
– in het Pools erehof, Vogelenzanglaan
– in de Poolse kapel aan de Claudius Prinsenlaan / Wilhelminasingel.
– bij de Panther D tank in jet Wilhelminapark
– bij het Pools militair ereveld aan de Ettensebaan
– Bij het Pools monument aan de Kerkstraat in Bavel
Naam: Pools Monument
Omschrijving: obelisk met twee vechtende adelaars
Kunstenaar: Bon Ingen Housz & C.J. van Oyen – RKD
Hoogte: ca. 1,5 meter
Jaar: 29-10-1949
Inscriptie: zie hierboven
Materiaal: brons
Sokkel: natuursteen, hoogte ca. 4 meter
Status: oorlogsmonument Nationaal Comité 4 en 5 mei
Locatie: t.o. Wilheminapark nr. 44
Het beeld staat in het huisje naast de kapel van de Begijnhof dat wordt gebruikt door de Stichting Cultuurbehoud Breda. Het gebouw is maar zeer beperkt toegankelijk voor publiek. Dit beeld staat in een van de kamers, maar vanwege de grootte is het denkbaar dat het wel eens verplaatst wordt.
Omschrijving: beeld van 4 begijntjes
Kunstenaar: Jep Groenhagen – RKD
Materiaal: brons
Hoogte: ca. 50 cm
Locatie: in het huis naast de St. Catharinakerk
